μάθημα μουσικής, γ' και δ' τάξεις, 22ο

 βιβλίο μαθητή 

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2172/Mousiki_G-D-Dimotikou_html-empl/index22.html

(1ο ηχητικό έγχορδο, 2ο ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά, 3ο νησιώτικο, 4ο, 5ο, 6ο Κρήτη;,  7ο Πόντος)

(πνευστά 1ο ηχητικό, 2ο, 3ο, 4ο)

(κρουστά 1ο ηχ. και 2ο)

(ζυγιά ηχητικό)

Αρχαία Ελληνικά Μουσικά Όργανα

https://www.youtube.com/watch?v=yQ3Yys_fQEA

αρχαία λύρα

παραδοσιακά μουσικά όργανα

https://www.youtube.com/watch?v=ybUYA3qd2V4

παραδοσιακά μουσικά όργανα

βιβλίο εργασιών  http://www.pi-schools.gr/books/dimotiko/music_c_d/erg/s_41_56.pdf

1. σαντούρι 2. κανονάκι 3. λύρα 4. μπουζούκι 5. βιολί 

Μαλαματένια Λόγια - Malamatenia logia (Solo Santouri)

https://www.youtube.com/watch?v=FsDSD-zTXk4

Αυτοσχεδιασμός - Ανδρέας Σκάνδαλος (Κανονάκι)

https://www.youtube.com/watch?v=IClRzi0d-JQ

Κρητική Λύρα: Δημήτρης Κουμαντάκης | Σχολή Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών

https://www.youtube.com/watch?v=NndR68HxyoM

μπουζούκι

Μανώλης Χιώτης Ο Σολίστας

https://www.youtube.com/watch?v=kp_j0FJ-wMQ

Μανώλης Χιώτης, δεξιοτέχνης μπουζουκιού

βιολί

Νίκος Οικονομίδης | Σε καινούρια βάρκα μπήκα

https://www.youtube.com/watch?v=sOL2ukMl8bw

αυλός του Πανός

Gheorghe Zamfir - Einsamer Hirte

https://www.youtube.com/watch?v=0Wv3Ya9nskA

Charlie Chaplin: Easy Street (1917)

https://www.youtube.com/watch?v=eLF-aLPwfrg

Τραγούδια 25ης Μαρτίου 1821

O Eυαγγελισμός της Θεοτόκου

https://www.youtube.com/watch?v=HotBMyvvWTI&feature=emb_title

ΤΡΟΠΑΡΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ

Σήμερον της σωτηρίας ημών το κεφάλαιον
και του απ’ αιώνος μυστηρίου η φανέρωσις
ο Υιός του Θεού, Υιός της Παρθένου γίνεται
και Γαβριήλ την χάριν ευαγγελίζεται
Διό και ημείς συν αυτώ τη Θεοτόκω βοήσωμεν,
Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά Σου.

https://www.youtube.com/watch?v=JyUHl31e1-c&feature=emb_title

ΤΗι ΥΠΕΡΜΑΧΩι
Κοντάκιον
Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια,
ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια
αναγράφω Σοι η Πόλις σου, Θεοτόκε.
Αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον
εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,
ίνα κράζω σοι «Χαίρε, Νύμφη Ανύμφευτε.»

https://www.youtube.com/watch?v=HPTVj3inKvs&feature=emb_title

ΣΑΡΑΝΤΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΑ(2)

Σαράντα παλληκάρια από τη Λε-, από τη Λεβαδειά
(πάνε για να πατήσουνε την Τροπό-, μωρ’ την Τροπολιτσά.)(2)

Στο δρόμο όπου πηγαίνανε
γέροντα, μωρ’ γέροντα απαντούν.
- Ώρα καλή σου γέρο.
- Καλώς τα, καλώς τα, τα παιδιά.
Πού πάτε παλληκάρια, πού πάτε, ωρέ παιδιά.
- Πάμε για να πατήσουμε την Τροπολιτσά.(2)

-Έλα μαζύ μας γέρο, έλα για ο-, έλα για ορμηνειά.
- Δεν ημπορώ, παιδιά μου, γιατί εγέ-, γιατί εγέρασα.
Μόν' πάρτε τον υγυιό μου, τον μικρό-, μωρ’ τον μικρότερο,
πόχει λαγού ποδάρια κι έχει αετού, κι έχει αετού μάτια.

https://www.youtube.com/watch?v=fYmHa44sphE&feature=emb_title

ΚΛΕΦΤΟΠΟΥΛΑ

Μάνα μου, τα, μάνα μου, τα κλεφτόπουλα,(2)
τρώνε και τραγουδάνε, άιντε, πίνουν και γλεντάνε.(2)
Μα, ένα μικρό, μα, ένα μικρό κλεφτόπουλο,(2)
δεν τρώει, δεν τραγουδάει, βάι, δεν πίνει, δεν γλεντάει.(2)

Μόν’ τ’ άρματα, μόν’ τ’ άρματά του κοίταζε,(2)
του ντουφεκιού του λέει «γεια σου, Κίτσο μου, λεβέντη.(2)
»Ντουφέκι μου, ντουφέκι μου, περήφανο(2)
σπαθί ξεγυμνωμένο, μια χαρά ‘σουν το καημένο.(2)

»Πόσες φορές, πόσες φορές με γλίτωσες,(2)
απ’ του εχθρού τα χέρια κι απ’ των Τούρκων τα μαχαίρια.»(2)

Aθανάσιος Διάκος 

https://www.youtube.com/watch?v=1AuIf4PIX9w&feature=emb_title
ΛΕΦΤΕΡΙΑ (ΠΗΔΑ Η ΦΩΤΙΑ)

Πηδάει η φωτιά κι οι σούβλες έτοιμες

 κι αυτός ολόρθος στέκει. 

Πεθαίνει αρνούμενος τον θάνατο

 και λευτεριά φωνάζει.  

Ελευθεριά για σένα χάνομαι,

 μα θα ‘ρθούν πίσω μ΄ άλλοι.

 Στρατοί οι γιοί μου και τα εγγόνια μου

 και θα σε λευτερώσουν.  (2)

Μην κλαις κυρά κι εγώ θ' αναστηθώ

 και θα σ᾿ αρπάξω πάλε. 

Θα σπώ τις αλυσίδες της σκλαβιάς 

θα καταλυώ τα κάστρα.  (2)

Λίγοι είμαστε κι αλίμονο της γης 

αν ξοφληθεί η γενιά μας. 

Στρατοί οι γιοί μου και τα εγγόνια μου 

και θα σ' ελευθερώσουν.(2)

Το μνημείο στο Ζάλογγο

https://www.youtube.com/watch?v=ugbTEX6KrDc&feature=emb_title

ΖΑΛΟΓΓΟ

Έχε γεια, καημένε κόσμε,
έχε γεια, γλυκειά ζωή(2)
και συ, δύστυχη πατρίδα,
έχε γεια παντοτεινή.(2)

ΕΠΩΔΟΣ:
Έχετε γεια, βρυσούλες, λόγγοι,
βουνά ραχούλες.(2)

Στη στεριά δε ζει το ψάρι,
ούτ’ ανθός στην αμμουδιά(2)
κι οι Σουλιώτισσες δεν ζούνε,
δίχως την ελευθεριά.(2)

Οι Σουλιώτισσες δε 'μαθαν
για να ζούνε μοναχά,(2)
ξέρουνε και να πεθαίνουν,
να μη στέργουν στη σκλαβιά.(2)

Σαν να παν σε πανηγύρι,
σ’ ανθισμένη πασχαλιά,(2)
μεσ’ στον Άδη κατεβαίνουν,
με τραγούδια, με χαρά.(2)

καρυοφύλλι του 1821

https://www.youtube.com/watch?v=ZqujgBvvGdg&feature=emb_title

ΚΛΕΦΤΙΚΗ ΖΩΗ

Μαύρη, μωρέ, πικρή είν’ η ζωή που κάνουμε.(2)
Εμείς οι μαύροι κλέφτες, εμείς οι μαύροι κλέφτες.(2)

Όλη, μωρέ, όλη μερούλα πόλεμο, (2)
όλη μερούλα πόλεμο, το βράδυ καραούλι.(2)

Με φό-, μωρέ, με φόβο τρώμε το ψωμί,(2)
με φόβο τρώμε το ψωμί, με φόβο περπατάμε.(2)

Ποτέ, μωρέ, ποτέ μας δεν αλλάζουμε,(2)
ποτέ μας δεν αλλάζουμε και δεν ασπροφορούμε.(2)

Κοντά, μωρέ, κοντά στα ξημερώματα(2)
κοντά στα ξημερώματα, γυρίζω να πλαγιάσω.(2)

Το χέ-, μωρέ, το χέρι μου προσκέφαλο,(2)
το χέρι μου προσκέφαλο και το σπαθί μου στρώμα.(2)

Και το, μωρέ, και το ντουφέκι μου αγκαλιά,(2)
και το ντουφέκι μου αγκαλιά σαν το παιδί η μάννα.(2)

Ρήγας Φεραίος ή Βελστινλής 

https://www.youtube.com/watch?v=o5z108veNAg&feature=emb_title

Ο ΘΟΥΡΙΟΣ του ΡΗΓΑ (ΦΕΡΡΑΙΟΥ)

Τρα, λα, λα…
Ως πότε παλληκάρια θα ζούμε στα στενά,
μονάχοι σαν λιοντάρια στις ράχες στα βουνά.(2)

ΡΕΦΡΑΙΝ:
Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
(παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.)(2)

Τρα, λα, λα…
Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά,
να φεύγουμ’ απ’ τον κόσμο για την πικρή σκλαβιά.(2)

Τρα, λα, λα….
Να χάνουμε αδέλφια, πατρίδα και γονείς,
τους φίλους, τα παιδιά μας κι όλους τους συγγενείς.(2)

Ο Κιουταχής επιβλέπει την πολιορκία του Μεσολογγίου 

https://www.youtube.com/watch?v=i03APkWiv6U&feature=emb_title

ΑΚΡΑ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ

Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει,
λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε, στα μάτια η μάνα μνέει.
στέκει ο Σουλιώτης, ο καλός, παράμερα και κλαίει:
«Έρμο τουφέκι, σκοτεινό, τι σ’ έχω ‘γω στο χέρι;
Όπου ‘συ μου ‘γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει.»(2)
Άκρα…ζηλεύει.

Ο γέρος του Μωρηά, Θοδωρής Κολοκοτρώνης 

Νικηταράς ο Τουρκοφάγος 

https://www.youtube.com/watch?v=sDPrCMu-glM&feature=emb_title

ΣΤΑ ΤΡΙΚΟΡΦΑ

Στα Τρίκορφα μες στην κορφή,
Κολοκοτρώνης πολεμεί,
μες στα Τρίκορφα στην ράχη
πάει το αίμα σαν αυλάκι.

Κολοκοτρώνης φώναξε,
κι όλος ο κόσμος τρόμαξε,
του Νικηταρά φωνάζει,
και τους Τούρκους όλους σκιάζει.

Πού ‘σαι, μωρέ Νικηταρά,
πού ‘χουν τα πόδια σου φτερά,
μες στους κάμπους πως κοιμάσαι,
και τους Τούρκους δε φοβάσαι.

Πιάνεις τους Τούρκους ζωντανούς,
σαν τα ζαγάρια τους λαγούς,
γιέμ’ τους πιάνεις και τους δένεις,
στην Τροπολιτσά τους στέλνεις.

Σημαία Ύδρας 

https://www.youtube.com/watch?v=p95zT0zicDg&feature=emb_title

ΕΙΣΑΙ ΤΟ ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ

Είσαι το φλάμπουρο πούχει μεράκι του
την έννοια της ελευθεριάς,
σ’ έχει ο Κολοκοτρώνης μπαϊράκι του
κι ο καπετάνιος Ζαχαριάς.

ΕΠΩΔΟΣ :
Άσπρη, γαλάζια, σωστή ζωγραφιά,
σαν τ’ ουρανού το χρώμα,
(ξέρεις στ’ αλήθεια να κάνεις θεριά
και τους δειλούς ακόμα.)(2)

Τι πατριώτες και τι πατριώτισσες
θύματα πέσανε σωρό,
για μια σημαία ‘σέρναν οι Σουλιώτισσες
τον τελευταίο τους χορό.

Δέσπω, Σουλιώτισσα, που αντιστάθηκες στις μαύρες σκέψεις του Αλή,
για μια σημαία τότ’ ανατινάχτηκες
κι ούτε το σκέφτηκες πολύ.

Η Σημαία των Ψαρών 

ΣΤΩΝ ΨΑΡΡΩΝ
Δ. Σολωμού

Στων Ψαρρών την ολόμαυρη ράχη
περπατώντας η δόξα μονάχη,
μελετά τα λαμπρά παλληκάρια
και στην κόμη στεφάνι φορεί,
(γινομένο από λίγα χορτάρια
πούχαν μείνει στην έρημη γη.)(2)

Γεώργιος Καραϊσκάκης 

https://www.youtube.com/watch?v=M9zhOlRQhMw&feature=emb_title

ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

Ένα τραγούδι ν’ ακουστεί,
το τραγούδι του βορριά στην λεβεντιά,
που 'χει για λύρα και βιολιά,
τα τουφέκια, τα βόλια, την φωτιά.

Του Καραϊσκάκη, τα θεριά, στους ώμους,
στο Κερατσίνι μια φορά,
απ’ τα ταμπούρια τα υγρά, τον ήλιο,
σήκωναν ν’ ανεβεί ψηλά.

Ένα τραγούδι…φωτιά.

Του Καραϊσκάκη, τα θεριά, ορμούσαν,
χύνονταν μέσα στην φωτιά
και μεσ’ στα χέρια, τα τραχειά, μετρούσαν
χούφτα την χούφτα λευτεριά.

Ένα τραγούδι ν’ ακουστεί,
που το λέει η λευτεριά στην λεβεντιά
(και στ’ Αη Νικόλα την αυλή,
στο Κερατσίνι αρχίζει γιορτή.(2)

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα 

https://www.youtube.com/watch?v=XyXMmm7v3jU

ΣΕ ΣΑΣ
Στ.:Δ. Ζυγουρα - Μ.:Ι.Μιχοπούλου

Σε σας,
που για τη λευτεριά και την τιμή
με του Χριστού την πίστη στην ψυχή
για την πατρίδα αγωνιστήκατε(2)

Σε σας,
που του θανάτου την αψηφισιά
και τη μεγαλοσύνη της καρδιάς
κληρονομιά σε μας αφήσατε(2)

Σε σένα Σουλιώτισσα, μάννα γενναία,
Ηπειρώτισσα, καπετάνισσα,
σε σε Μακεδόνισσα, Θρακιώτισσα κόρη
κι αδελφή Ψαριανή λεβέντισσα…

Που χάρισες συ στον αγώνα
αδάμαστα τα κλεφτόπουλα
και ναυμάχους φοβέρα στα πέλαγα
διαλεχτά Ελληνόπουλα.

Και σε σένα που είδες να σβήνουν
οι ελπίδες και τα χρυσόνειρα,
Μικρασιάτισσα, Μεσολογγίτισσα,
της θυσίας αρχόντισσα.

Και σε σένα μικρή Κυπριοπούλα,
που ακόμα προσμένεις και ζητάς,
αναστάσιμα και γλυκοτόνιστα
ν’ ακουστούν νικητήρια.

Σε σας,
που για …αγωνιστήκατε(2)

Σε σας,
γυναίκες Ελληνίδες, η καρδιά μ’ ευγνωμοσύνης δάφνη και μυρτιά
ξανά με σέβας υποκλίνεται.(2)
Σε σας.

https://www.youtube.com/watch?v=ozX_IJLk9g8

 Ένα παλληκάρι είκοσι χρονών

 Ένα παλληκάρι είκοσι χρονών

 τ’ άρματα του δώσαν για τον πόλεμο  

Πόλεμο δεν βρήκε πίσω γύρισε, 

στα μισά του δρόμου νεροδίψασε

 Έσκυψε να πιει νερό στο Γκιουλ Μπαξέ, 

εκεί μία σφαίρα τόνε λάβωσε  

Σύρε πες στην μάνα μ’ τη μπαμπόγρια 

και στην αδερφή μου την καλόγρια  

Θέλει ας βάλει μαύρα θέλει ας παντρευτεί,

 μένα με σκοτώσανε στο Γκιουλ Μπαξέ.